“Een acteur is niet per sé een voice-over en een voice-over is ook zeker niet altijd een acteur.”
Wel heb je het begrip de stem acteur. Een goede stemacteur is iemand die vanuit zijn werkzaamheden als acteur zijn stem weet in te zetten als personage of voice-over voor allerhande audiovisuele producties. Stemacteurs weten om te gaan met regieaanwijzingen en kunnen de gewenste inleving, intentie en dynamiek in de stem leggen bij het inspreken van voice-overs.
Dit kan zijn in audiovisuele producties zoals tekenfilms, commercials, infographics, uitleganimaties, webvideo’s, bedrijfsfilms, documentaires, corporate video’s, E-learning systemen etc. De opnames kunnen gemaakt worden vanuit een eigen opnamestudio of een studio op locatie waar de klant, regisseur en/of opdrachtgever de voice-over opname bij kan wonen.
Ook heb je de voiceover die niet opgeleid is als professioneel acteur maar die door talent en ervaring weet dat het niet alleen draait om het juist uitspreken van de woorden en zinnen maar dat er ook veel tekstbegrip, inleving, interpretatie en dynamiek etc bij komt kijken. Professionele stemacteurs weten dit alles in te zetten naar wens van een regisseur, animator of opdrachtgever.
In mijn geval ben ik als professioneel acteur en theatermaker afgestudeerd aan De Theaterschool Amsterdam (AHK). Sindsdien ben ik al vele jaren werkzaam als acteur; eerst voornamelijk in het theater en later ook steeds meer in film en televisie.
De ervaring die ik als acteur heb opgedaan in het vertolken van rollen, het interpreteren van tekst en dialoog, het werken met regisseurs en opdrachtgevers is natuurlijk zeer bruikbaar voor het vak van stemacteur of voice-over. Het gaat er in elke productie toch om dat de tekst ‘ziel’ krijgt, dat de juiste toon wordt gevonden om de boodschap over te brengen en dat het gewenste publiek bereikt wordt en blijft luisteren.
Stemacteur gezocht?
Check mijn demo’s op bobstoop.nl/voice-over
Wikipedia – Stemacteur
Een stemacteur (soms ook voice-over of stemartiest) is een persoon die zijn stem leent aan personages in audiovisuele media of voice-overwerk verricht. Hij spreekt bijvoorbeeld radiocommercials in, geeft commentaar bij documentaires of spreekt de stemmen van tekenfilmfiguren in.
Een wereldberoemde stemacteur is Mel Blanc, die zijn stem leende aan de cartoonhelden Bugs Bunny en Woody Woodpecker.
Een zeer bekende stemacteur uit de 21ste eeuw is Nolan North, die vooral stemmen inspreekt voor computerspellen. Hij leende zijn stem onder andere aan Deadpool, Nathan Drake, Desmond Miles en Dr. Edward Richtofen.
Wikipedia – Voice-over
De voice-over of commentaarstem is een stem die in een film of tv-programma buiten het beeld (d.w.z. zonder dat de spreker te zien is) commentaar geeft. Deze vertelstem kan een van de personen of personages zijn die in het verhaal optreden, maar dat is niet altijd het geval. Een andere benaming van zowel de voice-over als de persoon die deze inspreekt is “stem” (voorbeeld: “Hoe laat komt de stem de reclamespot inspreken?”) of “buitenbeeldse stem”.
Bij documentaires, reportages en educatieve films en programma’s is de voice-over de stem van de commentator. Een budgettair voordeel is dat het huren van een buitenbeeldse stem goedkoper is dan het engageren van een presentator die het programma visueel presenteert. Daarnaast heeft de voice-overtechniek nog andere voordelen. Zo kan de buitenbeeldse stem zo nodig op het laatste moment nog in de sonorisatiekamer worden aangepast. Een ander voordeel van deze techniek is de probleemloze aanpassing van het programma voor andere talen. Een mogelijk nadeel is dat de commentaarstem wat onpersoonlijk overkomt, maar toch wordt er in feitenprogramma’s veelvuldig gebruik van gemaakt. In persoonlijke documentaires verwoordt de maker soms de eigen gedachten en gevoelens over het onderwerp in een voice-over.
Wikipedia – Voice-over / Stemacteur
Bij een speelfilm wordt een voice-over of stemacteur vaak ingezet als verteller van de gedachten van een personage, of als verteller van het verhaal (de ‘ik’ van het verhaal), ingesproken door een hoofdrolspeler of door een andere acteur of stemacteur. De voice-over is hierbij een manier om informatie te geven of gedachten van het personage bij de kijker te brengen die anders meer verteltijd in beslag zou nemen en soms onnodig duur of zelfs onmogelijk te filmen is. Het tempo (vertelritme) waarin de gebeurtenissen worden verteld kan zo verhoogd worden.
Ook reclames worden vaak van een stem voorzien. Vaak heeft een product of merk een vaste reclamestem die voor herkenbaarheid zorgt.
In sommige landen wordt in plaats van nasynchronisatie een voice-over gebruikt bij films op televisie. De oorspronkelijke audio loopt dan zachtjes in de achtergrond verder terwijl de voice-over in de lokale taal vertelt.
Nasynchroniseren
Het nasynchroniseren (inspreken) van tekenfilms gebeurt ook in het Nederlandse taalgebied al heel lang. Vroeger waren er maar een tiental stemmen die regelmatig gebruikt werden. Bekende stemmen van vroeger zijn die van Ger Smit, Frans van Dusschoten, Paul van Gorcum en Elsje Scherjon, vooral bekend van series als de Bereboot en De Fabeltjeskrant. Ook Maria Lindes en Trudy Libosan (die al deelnam aan de ‘hoorspelkern’) spreken nog steeds veel stemmen in. Sinds de jaren negentig werden ook steeds vaker ‘live-actionfilms’ nagesynchroniseerd, die niet of slechts ten dele geanimeerd zijn en waarin de originele acteurs worden nagesynchroniseerd in het Nederlands, zoals de films uit de Harry Potter-reeks, 101 Dalmatiërs, 102 Dalmatiërs en BratzThe Movie.
Acteren
Bij de ontwikkeling van een teken- of animatiefilm worden de (originele) stemacteurs gevraagd om een personage in te spreken voordat deze wordt uitgetekend. De animators zorgen er daarna voor dat de bewegingen en het acteren van het personage passen bij de ingesproken stem. Dit kan alleen bij de originele versie van een film. Voor andere talen zal er altijd gebruik moeten worden gemaakt van nasynchronisatie, die moet passen op de bewegingen van het personage zijn of haar mond.
Bij motion capture worden naast de stem ook de bewegingen van de acteur in de film verwerkt, zonder de acteur zelf te tonen.
Stemregie
Als een stemacteur veel ervaring heeft opgedaan, kan hij de taak van stemregisseur gaan uitvoeren, een speciale discipline in het regisseursvak. Naast de dramaturgische kennis van de film of serie heeft de regisseur de eindredactie over de vertaling, moet hij/zij de beslissing nemen welke tekst definitief wordt ingesproken, en moet hij of zij verstand hebben van het gebruik van de stem, over hoe een stem moet klinken en hoe de tekst goed synchroon kan lopen met het beeld.